Warmtepompen zijn een efficiënte en milieuvriendelijke manier om huizen en gebouwen te verwarmen en te koelen. In dit artikel bespreken we de verschillende soorten warmtepompen, hoe ze werken en wat de voordelen zijn van het gebruik ervan. We geven ook een overzicht van de geschatte kosten van de verschillende warmtepompsystemen, evenals de beschikbare premies en subsidies om de installatiekosten te verlagen.
Wat is een warmtepomp?
Een warmtepomp is een apparaat dat warmte-energie van een bron met een lagere temperatuur naar een bestemming met een hogere temperatuur verplaatst. Dit proces gebeurt door middel van een koelcyclus, vergelijkbaar met die in een koelkast of airconditioner. Warmtepompen worden vaak gebruikt voor verwarming, koeling en warmwatervoorziening in huizen en gebouwen.
Hoe werkt een warmtepomp?
Er zijn verschillende soorten warmtepompen, maar ze werken allemaal volgens hetzelfde basisprincipe. Ze gebruiken een vloeibaar koelmiddel dat warmte-energie opneemt als het verdampt en warmte-energie afgeeft als het condenseert. De cyclus bestaat uit vier belangrijke componenten: de verdamper, compressor, condensor en het expansieventiel.
- Verdamper: het koelmiddel absorbeert warmte uit de omgeving (bijvoorbeeld uit de buitenlucht, grond of grondwater) en verdampt, waardoor het een gas wordt.
- Compressor: het gasvormige koelmiddel wordt samengeperst, waardoor de temperatuur en druk toenemen.
- Condensor: het hete, samengeperste koelmiddel geeft warmte af aan de bestemming (bijvoorbeeld een verwarmingssysteem of warmwatervoorziening) en condenseert terug naar een vloeibare toestand.
- Expansieventiel: het vloeibare koelmiddel gaat door een expansieventiel, waar het in druk en temperatuur daalt, voordat het terugkeert naar de verdamper om de cyclus opnieuw te beginnen.
Warmtepompen zijn energiezuinig, omdat ze meer warmte-energie kunnen verplaatsen dan de elektrische energie die ze verbruiken. Ze zijn een milieuvriendelijk alternatief voor traditionele verwarmings- en koelsystemen zoals gas- of oliegestookte ketels en kunnen bijdragen aan het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen.
Welke soorten warmtepompen zijn er?
Lucht/lucht warmtepomp
Dit type warmtepomp onttrekt warmte uit de buitenlucht en transporteert deze naar de binnenlucht via een luchtcirculatiesysteem. Het kan zowel voor verwarming als voor koeling worden gebruikt.
Lucht/water warmtepomp
Een lucht/water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en transporteert deze naar een watercircuit, zoals vloerverwarming of radiatoren. Dit systeem wordt meestal gebruikt voor verwarming en soms voor warmwatervoorziening.
Hybride warmtepomp
Een hybride warmtepomp combineert een traditionele verwarmingsketel (meestal op gas) met een lucht/water warmtepomp. Het systeem schakelt automatisch tussen de twee verwarmingsbronnen om de meest efficiënte energieverdeling te bereiken, afhankelijk van de buitentemperatuur en energieprijzen.
Geothermische warmtepomp
Dit type warmtepomp onttrekt warmte uit de grond via een netwerk van ondergrondse leidingen. Geothermische warmtepompen kunnen zeer efficiënt zijn, omdat de grondtemperaturen over het algemeen stabieler zijn dan de luchttemperaturen.
Wat zijn de voordelen van een warmtepomp?
Warmtepompen bieden verschillende voordelen ten opzichte van traditionele verwarmings- en koelsystemen. Enkele van de belangrijkste voordelen zijn:
Energie-efficiëntie: Warmtepompen kunnen meer warmte-energie leveren dan de elektrische energie die ze verbruiken. Dit maakt ze zeer efficiënt in vergelijking met andere verwarmingssystemen. De prestatiecoëfficiënt (COP) van warmtepompen varieert meestal tussen 3 en 5, wat betekent dat ze 3 tot 5 keer meer warmte-energie leveren dan ze aan elektriciteit verbruiken.
Milieuvriendelijk: Warmtepompen hebben een lage CO2-uitstoot omdat ze voornamelijk elektriciteit gebruiken in plaats van fossiele brandstoffen. Als de elektriciteit afkomstig is van hernieuwbare energiebronnen, zoals zonne- of windenergie, is de impact op het milieu nog kleiner.
Verwarming en koeling: Warmtepompen kunnen zowel voor verwarming als voor koeling worden gebruikt, wat betekent dat ze in verschillende klimaten en tijdens verschillende seizoenen nuttig zijn. Door simpelweg de werking van de warmtepomp om te keren, kan het systeem in de zomer als airconditioner fungeren.
Lange levensduur: Warmtepompen hebben over het algemeen een lange levensduur, vaak tussen de 15 en 20 jaar, wat betekent dat ze een goede investering zijn op lange termijn.
Lagere operationele kosten: Hoewel de initiële installatiekosten van een warmtepomp hoger kunnen zijn dan die van conventionele systemen, leiden de lagere operationele kosten op de lange termijn tot besparingen.
Weinig onderhoud: Warmtepompen hebben over het algemeen weinig onderhoud nodig in vergelijking met andere verwarmings- en koelsystemen. Een jaarlijkse controle door een professional en regelmatige filterreiniging zijn meestal voldoende om het systeem in goede staat te houden.
Veiligheid: Aangezien warmtepompen geen verbranding gebruiken, zijn er geen risico’s op gaslekken, koolmonoxidevergiftiging of brand, zoals die kunnen voorkomen bij gas- of oliegestookte systemen.
Krijg je premies voor een warmtepomp?
Voor de installatie van een warmtepomp kun je in Vlaanderen een aantal premies ontvangen, afhankelijk van je situatie. Op www.vlaanderen.be lees je alle informatie, maar we geven je hier al de belangrijkste informatie mee. Deze informatie geldt voor april 2023.
Mijn VerbouwPremie: Met de Mijn VerbouwPremie ontvang je een premie voor je warmtepomp als je omgevingsvergunning al minstens 5 jaar goedgekeurd is (met conforme EPB-aangifte) of als je gebouw al vóór 1 januari 2014 aangesloten was op het elektriciteitsnet.
Premie voor sturingsapparaat voor elektrische warmte in gebouwen: Ben je van plan om de warmtepomp aan te laten sturen met een automatische slimme sturing? Dan kun je via netbeheerder Fluvius een bijkomende premie krijgen. Dat geldt voor bestaande en nieuwe woningen, maar ook niet-woongebouwen komen in aanmerking.
EPC-labelpremie bij energierenovatie: Als je een bestaande woning grondig renoveert en het EPC-label aanzienlijk kan verbeteren, dan kun je sinds 2021 ook een premie krijgen. Je krijgt deze premie via Fluvius en deze is combineerbaar met de meeste andere premies.
Totaalrenovatiebonus (BENO-pass): Ga je nog een stapje verder en is je woning voor de start van 2006 aangesloten op het elektriciteitsnet? Dan kun je een totaalrenovatiebonus (BENO-pass) krijgen, opnieuw van Fluvius. Je hebt er recht op als je investeert in drie of meer energiebesparende maatregelen. De installatie van een warmtepomp valt onder die maatregelen.
Lokale premies: In sommige gemeentes of provincies krijg je nog een extra premie voor de installatie van een warmtepomp. Je kan via de Premiezoekrobot ontdekken op welke premies je exact recht hebt.
Hoeveel kost een warmtepomp?
De kosten van een warmtepomp kunnen sterk variëren, afhankelijk van het type warmtepomp, de grootte en capaciteit van het systeem en de installatiekosten. Toch kunnen we je een algemene inschatting meegeven waar je rekening mee kan houden.
De prijs van lucht-water warmtepompen:
de kosten voor een lucht/water warmtepomp liggen meestal tussen de €7.000 en €15.000, inclusief installatie.
De prijs van lucht-lucht warmtepompen
dit type warmtepomp kan tussen de €4.000 en €10.000 kosten, inclusief installatie.
De prijs van hybride warmtepompen
de kosten voor hybride warmtepompen kunnen variëren tussen de €5.000 en €12.000, inclusief installatie.
De prijs van geothermische warmtepompen
de kosten voor een geothermische warmtepomp variëren meestal tussen de €15.000 en €35.000, inclusief installatie.
Houd er rekening mee dat dit algemene schattingen zijn en dat de werkelijke kosten kunnen variëren afhankelijk van de grootte van je woning, de complexiteit van de installatie en de prijzen in jouw regio. Bovendien moet je rekening houden met onderhoudskosten, hoewel deze meestal relatief laag zijn voor warmtepompsystemen.
Een warmtepomp, iets voor jou?
Denk je over de aanschaf van een warmtepomp? Het is duidelijk dat er heel wat mogelijkheden zijn én dat je geniet van enorm veel voordelen. De prijs van een warmtepomp is afhankelijk van heel wat factoren en bovendien geniet je in bepaalde gevallen van één of meerdere premies. Om exact te weten welke warmtepomp het beste bij je past en hoeveel het kost, kun je bij ons terecht. Vraag een vrijblijvende offerte aan. We helpen je graag verder!
